قبیله ثقیف

از دانشنامه‌ی اسلامی


ثقیف از قبایل بزرگ عدنانى ساکن در شهر طائف بود. برخى مفسّران، نزول آیه «يَا أَيُّهَا النَّاسُ كُلُوا مِمَّا فِي الْأَرْضِ حَلَالًا طَيِّبًا وَلَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبِينٌ» (سوره بقره، ۱۶۸) را درباره ثقیف و دیگر قبایلى دانسته‌اند که بعضى خوردنی هاى حلال را بدون دلیل بر خود حرام کرده بودند.

بنابر نقلى، مقصود از قوم جنگجو و پرقدرت در آیه «قُلْ لِلْمُخَلَّفِينَ مِنَ الْأَعْرَابِ سَتُدْعَوْنَ إِلَىٰ قَوْمٍ أُولِي بَأْسٍ شَدِيدٍ تُقَاتِلُونَهُمْ أَوْ يُسْلِمُونَ فَإِنْ تُطِيعُوا يُؤْتِكُمُ اللَّهُ أَجْرًا حَسَنًا وَإِنْ تَتَوَلَّوْا كَمَا تَوَلَّيْتُمْ مِنْ قَبْلُ يُعَذِّبْكُمْ عَذَابًا أَلِيمًا» (سوره فتح، ۱۶) ثقیف است.

مفسّران بسیارى نیز نزول آیه «وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ ارْكَعُوا لَا يَرْكَعُونَ» (سوره مرسلات، ۴۸) را درباره ثقیف دانسته‌اند که برخلاف دستور پیامبر صلى الله علیه و آله، از خواندن نماز خوددارى کرده، آن را بر خود عیب دانست.

پانویس

  1. ر.ك: الاشتقاق، ص‌303‌-‌305.
  2. مجمع‌البيان، ج‌1‌-‌2، ص‌459؛ الجامع لاحكام القرآن، قرطبى، ج‌2، ص‌139‌-‌140.
  3. جامع‌البيان، ج‌13، جزء 26، ص‌108؛ مجمع‌البيان، ج‌9‌-‌10، ص‌176.
  4. مجمع‌البيان، ج‌9‌-‌10، ص‌636‌؛ الجامع لاحكام القرآن، قرطبى، ج‌19، ص‌109؛ الدرّالمنثور، ج‌8‌، ص‌338.


منابع

  • فرهنگ قرآن، ج9.